Ahmet Ümit eserlerini nasıl yazıyor?

Türk edebiyatının en önemli isimlerinden Ahmet Ümit’in dergimizin 1. Yıl Özel Sayısı için hazırladığımız dosyanın sorularına verdiği yanıtlar…

Bir yazma rutininiz var mı? Ne sıklıkla yazarsınız? Hep aynı yerde mi yazarsınız?
Genellikle hep aynı yerde yazıyorum. Daha önce Beyoğlu’ndaki ofisimde yazıyordum. Şimdi de adada bir odam var, o odada yazıyorum. Genellikle sabahları kahvaltıdan hemen sonra zihin açıkken yazmayı tercih ediyorum. Bilgisayarla yazıyorum. Tek isteğim sessizlik. Konsantrasyonu bozacak görüntü ve seslerden uzak olmak… Yazarken çay, kahve içmem. Sadece su içerim. Bazen müzik dinlerim. Rutinim budur.


Bir konudan hareketle mi yazarsınız yoksa bir görüntüden ya da bir karakterden hareketle mi? Bu değişiyor mu? Sizi ne harekete geçirir?
Çok farklı şeyler olabiliyor. Mesela Patasana romanını yazarken antik Zeugma şehrini görüştüm, henüz kazılmamıştı. O beni Patasana’yı yazmaya yöneltti. Kayıp Tanrılar Ülkesi’nde Pergamon Altarı’nı gördüm. İlk öykü yazdığım yıllarda sadece bir duygu veya rüzgârın esintisi bile beni yazmaya yönlendirebiliyordu. Ama özellikle tezli romanlarımda bir fikirden yola çıkarak yazıyorum. Mesela İttihat ve Terakki’yi anlatmak istedim, o yüzden Elveda Güzel Vatanım’ı yazdım. Kukla’da derin devleti anlatmak istedim.

Metin bittikten sonra mı düzeltirsiniz yoksa geriye dönüp bakarak mı ilerlersiniz?
Bölüm bölüm yazarım. Her bölüm bittiğinde üzerine tekrar çalışırım. O bölüm benim için tatmin edici bir hale gelmişse ikinci bölüme geçerim. Kitabın tümü bittikten sonra da tekrar düzeltmeye başlarım. Bu da bittikten sonra 20 kişilik bir arkadaş grubum var. Onların fikrini alırım. Doğru bulduğum, inandığım ikna olduğum görüşlere göre düzeltmeler yaparım.

Bir öyküde ya da romanda metnin üslubuna, temasına önce mi karar verirsiniz yolda mı?
Baştan aslında bir karar veririm mutlaka. Bu öykü ya da romanın dili bu olmalı derim. Ama yazarken bundan vazgeçtiğim olabiliyor. Baktım olmuyor, kafamdaki şey gerçekleşmiyor o zaman değiştiririm ama öncelikle ilk başta karar veririm.