Erken çocukluk dönemi için kitap önerileri
Uzmanlar erken çocukluk dönemi olan 0-36 ay çocukların beyin gelişiminin diğer dönemlere oranla en hızlı geliştiğini söylüyorlar. Bu dönemde çok kitap okumak bebeklik ve erken çocuklukta sözcük öğrenme yönünden önemli bir fırsat oluşturuyor.
02 Nisan 2021 - 11:35
Sevil İnce
Küçük yaştan itibaren çocukla ebeveynin kitap okuyarak geçirdiği zamanların en nitelikli anlar olduğuna inanıyorum. Uzmanlar erken çocukluk dönemi olan 0-36 ay çocukların beyin gelişiminin diğer dönemlere oranla en hızlı geliştiğini söylüyorlar. Bu dönemde çok kitap okumak bebeklik ve erken çocuklukta sözcük öğrenme yönünden önemli bir fırsat oluşturuyor. Kelime ve fiillerin tekrarlı kullanımı, çocukta kelime dağarcığını arttırıyor.
Oğluma kitap okumaya hamilelik döneminde başladım. Doğduktan sonra kısa kısa okuduğumuz masallar, bir yaşına geldiğinde Kuzey’i iyi bir dinleyici yapmıştı bile. Bu hafta size 0-36 aylık süreçte oğlumla izlediğimiz kitap okuma ve seçme serüvenimizden bahsetmek istiyorum.
0-12 ayı bebeklik dönemi olarak ele alırsak, bebekler için daha uygun olacak bez ve ses çıkaran, sayfa dokusu farklı kitapların seçimini öneririm. Bebekte bulunan eline her aldığını ağzına götürme iç güdüsü ile bez kitabı hem ağzına götürecek hem de hafif olacağı için tutması kolay olacaktır. Ses çıkardığı için de ilgisini çok çekecek uzun süre kitap ile zaman geçirecektir. Erken çocukluk döneminde kitabın çocuk tarafından keşfedilmesi ve sevilmesinin sağlanması ebeveynlerin destekleriyle olacağına inanıyorum.
12-36 aylık dönem de çocuklar yavaş yavaş çevresinde olup bitenlerin farkına varacağı için, bu dönem seçilecek kitaplar, çevrelerinde gördükleri olay, varlık ve nesnelerin resimlerini içeren az sözcüklü kitaplar olmalıdır. Minik elleri için minik kitaplar seçilebileceği gibi, büyük kalın kartonlu kitaplar çocuğun sayfaları kendi çevirmesi ve resimleri incelemesi açısından kolaylık yaratacaktır.
Çocuğun tanıdığı nesnelerin olduğu, kısa cümleli ve bol resimli kitaplar bu dönem için uygundur. Kuzey ile ilk dönemlerde kitap okurken kitapların resimlerine bakardı, varlık ve nesnelerin seslerini taklit etmemi severdi. İlerleyen aylarda kendisi de tekrar etmeye başladı. Zamanla resimlerle ilgili sorular sordu. Özellikle hikaye ile resimler arasındaki ilişkiyi kendisine anlatmamı isterdi. Bu yüzden çocuk kitapları için hikaye ve resim uyumu çok önemli. Çocuk resimleri severse hikayeye kendini daha kolay adapte oluyor.
Yine ilerleyen aylarda sözcük sayısının arttığı, hikayenin ön plana çıktığı biraz daha uzun kitaplar seçilebilir.
Kitap okurken Kuzey ile sürekli etkileşim hâlinde oluyoruz, ona soru soruyorum, nesneleri açıklıyorum, işaret ederek gösteriyorum, kendi yorumumu katıyorum ve Kuzey’in fikirlerini soruyorum. Özellikle dikkatini sağlamak için ses tonumu ve vurguyu değiştirerek hikayeye olan ilgiyi zinde tutmaya çalışıyorum.
Zamanla yaptığımız rutinler ile ve tabii Kuzey’in de gelişiminin artmasıyla kitaba olan alakası arttı. Olumlu geri bildirimler aldıkça da kitap okuma zamanlarımız uzadı ve nitelikli bir ev ortamı sağladık.
Sizlere önerim erken çocukluk dönemini iyi değerlendirmeniz. Bu dönem çocuklar için en faydalı zaman aralığı. Eminin yazıyı okuduktan sonra siz de çocuğunuz için en iyi yolu ve yönetimi deneyerek bulacaksınız. Keyifli okumalar…
Bu dönem için kitap önerileri;
-Bez kitaplar (birçok yayınevinin bulunuyor)
-Kalın kitaplar için İş Bankası Kültür Yayınları’nın Hareketli Kitaplar serisi
-Minik karton kitaplar (birçok yayınevinin bulunuyor)
-Tavşancan ve Faresu serisi-Hep Kitap
-Uykucu Aslan Nasıl Uyur? serisi-1001 Çiçek
-Annemin Çantası- Yapı Kredi Yayınları
-Babamı Neden Çok Seviyorum?-Mikoda Yayınları
-Küçük Bulut Pofini-Mandolin
-Aç Tırtıl-Mavi Bulut Yayıncılık
-Öpücük Ne Renktir?-Gün Işığı Kitaplığı
-Bir Aslan İstiyorum-Can Çocuk
-Karanlıktan Korkan Köstebek-Yegâne Çocuk
-Ünlü Masallar Serisi-Mavi Kelebek
