Edebiyatta realizm nedir?

Edebi akımlar arasında en çok ses getiren akımların başında gelmektedir realizm. Kuşkusuz bunun siyasal ve bilimsel gelişmelerle yakından ilişkisi vardır. Realizm felsefe de dahil olmak üzere birçok alanı etkilemiştir. Realizm Türk temsilcileri ekseninde incelendiğinde de sağlıklı biçimde anlaşılabilir. Realizm eserleri okunduğu takdirde yine konuya ilişkin bir perspektif ortaya çıkacaktır. Realizm sanat anlayışı bu bağlamda en genel tanımı bizlere sunacaktır. Yine bu bağlamda realizm nedir ve realizm akımı özellikleri anlaşılabilir. Buradan da hareketle realizmi şu şekilde tanımlayabiliriz:

Realizm: 19.yüzyılın ikinci yarısında romantizmin aşırı duygusallığına tepki olarak ortaya çıkmış bir sanat akımıdır. 19. yüzyılda bilim alanında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Bilim adamlarının yaptıkları gözlemler ve deneyler, bilimin gelişmesine büyük katkılarda bulunmuştur. Bilimsel alanda yalnızca gözlenenlere, yani gerçeğe önem verilmesi, Auguste Comte’un Pozitivizm felsefesinin, insanın sadece gördüğüne inanması gerektiğini savunmasının edebiyata da yansıması olmuştur. Böylece Pozitivizmin de etkisiyle realizm akımı doğmuştur.
Romantizm akımının aşırı duygusallığı realizm akımı ile birlikte nesnellik kazanmıştır. Realizm akımı, toplumsal sorunları tüm çıplaklığı ile gözler önüne sermeyi amaçlıyor. Roman ve hikayelerde de olayların ve tasvirlerin olduğundan daha güzel gösterilmesine tepki gösterilerek realizm akımı ile tüm gerçeklerin olduğu gibi yansıtılması amaçlanmıştır.
Realizmde, duygu ve hayaller yerini, toplum ve insan gerçeklerine bırakır. Konular gerçekten alınır. Yaşanan ve gözlenen gerçek bütün çıplaklığıyla anlatılır. 1857’de Gustave Flaubert’in kaleme aldığı “Madame Bovary” adlı romanla, realizmin, romantizm karşısında üstünlük sağladığı kabul edilmektedir. Bu roman ilk büyük realist roman sayılır.